پنجشنبه ۰۸ خرداد ۱۴۰۴ - 
الگوهای روایت جنگ ایران و عراق از نگاه خانیکی و ظریفیان:
تا به امروز آنچه در مورد دفاع مقدس گفته یا نوشته یا تولید شده است یا به بیان «ملزومات جنگی، مختصات جغرافیایی و اطلاعات لجستیکی و نظامی» مربوط به طرفین درگیر در جنگ یعنی «ایران و عراق» بوده است (روایت جغرافیایی-نظامی) یا آنکه به دنبال تبیین و تشریح «خاطرات دوران دفاع مقدس» از زوایای مختلف هستند (روایت خاطرات و سیره شهدا). این در حالی است که نسل جدید تمایلی به شنیدن هیچ کدام از این دو نوع روایت ندارد. این دو نوع روایت، از کاربر لازم و کافی برای جامعه نظامی و سیاسی کشور نیز برخوردار نیست. شاید در گام دوم انقلاب گذشت بالغ بر ۳۵ سال از اتمام جنگ تحمیلی، زمان آن فرا رسیده باشد که با نگاهی انتقادی و گفتمانی (در مقابل نگاه‌های تائیدی، ایدئولوژیک و ارزشی، امنیتی، نگاه عاطفی و احساسی) به مسئله نگریسته شده و از پاره حقیقت گویی‌ها فاصله گرفته شود. روایت‌هایی برای بیدار شدن، به جای قصه‌هایی برای خوابیدن. دکتر خانیکی معتقد است که روایت؛ بازنمایی واقعیت‌هاست. با کنار هم قرار دادن اسناد نمی‌توان روایتی باورپذیر به جامعه انتقال داد. روایت رسمی از جنگ بر روایت مدنی و فرهنگ در جامعه غلبه پیدا کرده است. روایت یک اتوبان یک طرفه نیست؛ باید برای دهان هر گوینده، یک گوش شنوده‌ای هم وجود داشته باشد. نسل جدید؛ هویتی که بر مبنای رانت، تبعیض و امتیاز باشد را پس می‌زند. دکتر ظریفیان می‌گوید که روایت هشت سال جنگ تحمیلی؛ سرمایه ملی ماست. ارائه انبوه و غیرضروری این روایت در تمامی روز‌های سال، مخاطب را دچار پس زدگی کرده است. به غلط این باور را در جامعه مطرح کردند کسانی که مدیریت صحنه جنگ را بر عهده داشتند، برای مدیریت بخش‌های دیگر ارکان جامعه ذی‌حق هستند؛ این خود نوعی انحصارگرایی است. امروز فرمانده جنگ هم برخلاف واقعیت شب عملیات کربلای چهار صحبت می‌کند و آن را عملیات فریب می‌نامد، زیرا نگران است با پدیدار شدن خطا‌های رخ‌داده، بخش معنوی جنگ هم زیر سوال برود. مردم به رهبری امام خمینی در جنگ ایمان داشتند، بنابراین کمترین نقدی به جبهه‌های جنگ وارد نمی‌کردند. مسأله امروز نسل جدید زندگی است؛ برای جوانی که چشم‌اندازی در آینده کشور ندارد، روایت جنگ بی ارزش است.
کد خبر: ۳۹۶۱۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۰۳
سهند ایرانمهر:
هانا آرِنْت (زادهٔ ۱۴ اکتبر ۱۹۰۶ در لیندن–لیمر، هانوفر – درگذشتهٔ ۴ دسامبر ۱۹۷۵ در نیویورک)، فیلسوف سیاسی و تاریخ‌نگار آلمانی-آمریکایی بود. هانا آرنت، از مهم‌ترین اندیشمندانی بود که آرا و افکارش تأثیری ژرف در سدهٔ بیستم میلادی بر جای گذاشت. او سال‌ها در دانشگاه‌های ایالات متحده در رشتهٔ تئوری سیاسی تدریس کرد و از چندین کشور، ده‌ها دکترای افتخاری گرفت و برنده جایزهٔ آلمانی‌زبان لِسینگ و فروید شد. او از یهودیانی بود که از هولوکاست جان سالم به در برد و به ایالات متحده مهاجرت کرد. زمینهٔ فلسفه و آثار او، موضوعاتی همچون دموکراسی مستقیم یا اقتدارگرایی و تمامیت‌خواهی حکومت‌های استبدادی است. در متن حاضر سهند ایرانمهر اقدام به تشریح منظونه فکری هانا آرنت به زبان ساده نموده است.
کد خبر: ۳۹۳۷۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۱
نسلی که اتوریته را نمی بیند؛
عبدالکریمی دنیای قدیم و دنیای جدید را دارای تفاوت‌هایی عمده می‌داند و اظهار می‌دارد: جهان قدیم مذهب‌باور و جهان جدید عقل‌محور است. در جهان جدید تحولاتی در حوزه علم و صنعت اتفاق افتاد. این تحولات چنین نیست که برای نمونه فقط لپ تاپ به خانه‌ها آمده باشد بلکه انسان به لحاظ آنتروپولوژی (انسان‌شناسی) تغییر پیدا کرده است. امروز ما با جهان و انسان آنلاین مواجه هستیم. چنین نیست که بچه‌های ما یک تغییرات روان‌شناختی پیدا کرده باشند بلکه انسان آنلاین با ما متفاوت است؛ یعنی ویژگی‌های وجودشناختی و هستی‌شناختی او متفاوت است؛ بنابراین احمقانه‌ترین شکل این است که ما این ویژگی را سیاسی بفهمیم و بخواهیم با روش‌های پلیسی، امنیتی، نظامی و سرکوبی به آن پاسخ دهیم. این یعنی نفهمیدن مساله و جواب نخواهد داد.«بیژن عبدالکریمی» استاد فلسفه در تشریح تحولاتی که از تفاوت‌های نسل جدید و قدیم منشا می‌گیرد بیان می‌دارد: نباید تصور کرد که بچه‌های جدید حکومت را نفی می‌کنند بلکه اصولا اتوریته را نمی‌بینند و از این رو نباید ویژگی‌های این نسل را از منظر سیاسی نگریست.
کد خبر: ۳۹۲۱۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۲
مصاحبه امیر تاکی با دکتر بیژن عبدالکریمی؛
انسان همواره به دنبال پاسخ به چرایی‌های زندگی خود است. خواه این چرایی‌ها اساسی و ساختاری باشند و خواه جزئی و کم‌رنگ. چرایی «بودن» شاید اساسی ترینِ این چرایی‌هاست و با پاسخ به این پرسش، «چه شدن» که همان هدف و غایت است، معنا می‌یابد. هدف، انگیزه و غایت حرکت انسان وابسته به دانستن و پی بردن به پاسخ‌هایی است که برایش قانع کننده باشد. علاوه بر ایجاد هدف زندگی، این پاسخ اساسی، ارزش‌های هر انسانی را تشکیل خواهد داد. در پرتو این ارزش‌ها، چگونگی زیست او معین می‌شود؛ بنابراین در پرتو این پاسخ به چرایی بودن، هم سمت و سوی حرکت انسان مشخص شده و هم چگونگی و کیفیت زیست این حرکت هویدا می‌شود.
کد خبر: ۳۹۱۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۹
انتظار در منظومه فکری شیعه؛
مهدویت یکی از دو بال مهمی است که موجبات پویایی اندیشه و جامعه شیعی را در طول تاریخ پر فراز و نشیب خویش فراهم آورده است.در گفتگو با دکتر علی آقاجانی متخصص حوزه کلام و الهیات سیاسی به بررسی نقش این عنصر مهم در منظومه فکری شیعی پرداخته شده است. وی بیان می کند که :در واقع مهدویت نقشی هویت‌ساز در تکوین جامعه شیعی داشته که ابزار آن در عصر غیبت صغری عبارت است از نهاد وکالت و در دوران غیبت کبری رهبری یا نیابت عام را داریم که در ادامه به تکوین نهاد مرجعیت از یک طرف و نهاد ولایت فقیه از سوی دیگر منجر شده است. همچنین نکته مهم دیگر در این زمینه بحث شکل‌گیری دانش سیاسی و دینی است که دوران غیبت، چون به بحث اجتهاد منجر شده به شکل‌گیری گسترده‌تر آن کمک نموده است، زیرا کلام سیاسی و فقه سیاسی در این دوره تحول و تطوراتی را تجربه نموده‌اند. گزارش کامل را در ادامه می خوانید.
کد خبر: ۳۸۶۹۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۷
درباره گشت ارشاد و مهسا؛
حمیدرضا شریعتمداری در یادداشتی درباره گشت ارشاد و فوت مهسا می نویسد: جان‌باختنِ مهسا امینی، چه براثر سهل‌انگاری یا تقصیر صورت گرفته باشد یا به‌صورت اتفاقی و تصادفی، درهرحال، در فرآیندی و در موقعیتی صورت گرفته، که با عنوان مشیرِ “گ این رنجی است که هم بر خویشان و هم‌تبار‌های این عزیز رفته، هم بر همهٔ ملت ایران از هر کیش و تباری، اما شاید رنجِ بیشتر و سهمگین‌تر را متدینان به دوش می‌کشند، متدینانی که هم دردِ دین دارند، هم چشمانی باز و نگران به جهان و انسان ؛ متدینی که دینداری‌اش از روی دغدغه است، ازسویی، شاهد هتک مسلماتِ اسلامی، مثل حجاب و حریم‌های زن و مرد است، و ازدیگرسو، شاهد ناکارآمدی‌های نظام سیاسی و فرهنگیِ کشورش است که به‌نام دین شکل گرفته و با همین نام و نشان، در پی اجرای این حکم الهی، که قالب قانونی هم یافته، برآمده است، اما هرچه جلوتر رفته، ناکارآمدتر جلوه کرده است.
کد خبر: ۳۸۳۵۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۸
وضعیت دین در نیم قرن اخیر؛
صدیقه وسمقی، نویسنده و اسلام‌پژوه گفت: روشنفکری دینی نتوانسته است به پرسش‌ها پاسخ دهد. سرعت و روند حرکت مردم بیشتر از سرعت حرکت روشنفکری دینی بوده است. دین سنتی هم حرکت جدی و چشمگیری نداشته است و در بحران‌ها یا در کنار قدرت سیاسی بوده است و یا سکوت کرده است. روشنفکری دینی هم به نظر من خیلی دست به عصا حرکت کرده و پاسخ خیلی قانع‌کننده‌ای به نسل امروز و فردا نمی‌تواند بدهد.
کد خبر: ۳۸۳۱۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۵
کالایی سازی آموزش؛
عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین (ع) در دومین پیش همایش ملی انقلاب اسلامی و افق تمدنی آینده، یکی از موانع نهادی تحقق تمدن نوین اسلامی را خود نهاد آموزش و پرورش دانست و گفت: تا زمانی که این نهاد اینگونه وجود دارد، مسیر رسیدن به تمدن سخت می‌شود و اگر می‌خواهیم این مسیر هموار شود، باید اشکالات را رفع کرد.
کد خبر: ۳۷۱۸۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۳
گفتگو با لوئیس دی میراندا؛
سلامت فلسفی، برخلاف برخی از اشکال روان‌درمانی، مرزها، برچسب‌ها و تمایز‌هایی را بین ذهن‌ها یا انواع انسان‌ها ایجاد نمی‌کند: پیش‌فرض می‌گیرد که همه ما در سیاره زمین از یک جسم کیهانی هستیم و بنابراین ملزم به درک یکدیگر هستیم.
کد خبر: ۳۶۷۰۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۵
ریچارد داوکینز و پندار خدا
یکی از جریان‌های فکری معاصر که در محافل دانشگاهی و روشنفکری جهان بسیار تأثیرگذار بوده و در گسترۀ وسیعی تبلیغ و ترویج می‌شود جریان موسوم به “الحاد نوین” یا “خداناباوری جدید” یا “اتئیسم نو” است. در آغاز لازم است به تاریخچۀ این تفکر “بی‌خدایی جدید” (New Atheism) اشاره شود تا باب آشنایی با این جریان فلسفی- الهیاتی (و در واقع ضد الهیاتی و ضد دینی) هر چه بیشتر گشوده گردد و به فهمی درست از ان نایل آییم.
کد خبر: ۳۶۶۶۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰
یوسف نوظهور:
اسم کارل پوپر در حافظه تاریخی و فرهنگی کشور ما، از دهه ۶۰ عنوان شد. اگر نوشته‌ها، کتاب‌ها و مقالات قبل از دهه ۶۰ را بررسی کنید، نامی از پوپر نمی‌یابید. در این دهه است که این فیلسوف در ایران مطرح می‌شود. در آن برهه از زمان، کتاب "جامعه باز و دشمنان آن" به زبان فارسی ترجمه و منتشر شد.
کد خبر: ۳۵۹۶۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۷
نور، پیکسل، حرکت!
نبود رنگ سبز در وال ای، گل‌های جعفری نارنجی درخشان در کوکو، و بازنمایی رنگی سرمای پس از مرگ در برابر گرمای نیویورک در انیمیشن روح؛ این‌ها همه نمونه‌هایی از نقش رنگ در دنیای انیمیشن است. یک نویسنده در کتاب جدیدش، طیف کامل، نشان می‌دهد که استودیوی انیمیشن‌سازی پیکسار چگونه می‌تواند با استفاده از ابزار پیشرفتۀ خود معنایی تازه به نورپردازی و رنگ‌پردازی بدهد و در آینده‌ای نزدیک با رخنه به مغز مخاطبانش آن‌ها را در معرض تجربیاتی قرار دهد که تنها در ذهنشان امکان شکل‌گیری دارد.
کد خبر: ۳۵۹۶۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۶
عماد افروغ:
فلسفه اگر بخواهد منهای جامعه‌ی خود، منهای دلالت و بار ارزشی خود و همچنین منهای دلالت و بار عملی خود، مستقل تلقی شود، دردی را در پی خواهد داشت مثل اینکه در کل بگوییم فلسفه وابسته به غیر است و طی آن مدعی شویم که فلسفه علمی جهانی است و این جهان را هم در غرب خلاصه کنیم. این همان از خود بیگانگی است. از قضا هر دو نگاه بیمارند.
کد خبر: ۳۵۴۹۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۳
فلسفه اشراق؛
فیلسوف دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی به علت پژوهش در حکمت اشراق و سهروردی و احیای آن شهرتی بسیار دارد. وی با بررسی تمامی آثار و نوشته‌های شیخ شهاب‌الدین سهروردی تاکنون چندین کتاب مهم در رابطه با فلسفه و افکار این فیلسوف ایرانی نگاشته است. امروز ۸ مردادماه سالروز درگذشت شیخ شهاب‌الدین سهروردی معروف به شیخ اشراق است؛ به این بهانه نگاه دکتر ابراهیمی دینانی به شیخ اشراق جمع آوری شده است:
کد خبر: ۳۵۳۰۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۹
اثر سید حسین حسینی
کتاب «تمدن پژوهی؛ مطالعات مفهومی تمدن اسلامی» اثر سید حسین حسینی و با همکاری تعدادی از پژوهشگران تمدن اسلامی منتشر شده است.
کد خبر: ۳۵۰۹۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۵
ایمان نمدیان‌پور؛
مرادم از کنش نوعی مواجهه با جهان از جنس پراتیک و درگیری و همکنشی با ابژه قدرت، چه در سطح خرد و چه در سطح ساختاری است
کد خبر: ۳۴۷۷۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۲
تجارت سیاه؛
اینستاگرام با هدف به اشتراک‌گذاری عکس و ویدئو طراحی شده و هم اکنون در ظاهر شبکه اجتماعی برای برقرار تعاملات انسانی است و در حقیقت سودجویان و مجرمان کسب‌وکار‌های غیرقانونی خود را در بستر آن راه‌اندازی کرده‌اند. با وجود اینکه مدیران فیس‌بوک مدعی هستند اینستاگرام با هرگونه عمل مجرمانه به شدت برخورد می‌کند، ولی در عمل هرگز چنین اتفاقی نیفتاده و انواع رفتارهای غیرانسانی و غیراخلاقی در بستر اینستاگرام تبلیغ می‌شود.
کد خبر: ۳۴۷۱۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۲۷
حجت‌الاسلام جوادی آملی مطرح کرد:
رئیس بنیاد علوم وحیانی اسرا گفت: اگر به عظمت علمی حضرت امام صادق (ع) توجه کنیم ملاحظه می‌کنیم که مناظراتی که در حقیقت از آن امام علیه السلام به یادگار مانده است نه از باب این است که یک امام با شخصی ولو هر چه عالم باشد به مناظره بپردازند، چون مناظره وقتی است که دو نظر در مقابل هم باشند و بخواهند یک تقابلی ایجاد بشود، اما یک نظری که آسمانی و وحیانی ست و ریشه در وحی الهی دارد نمی‌تواند در برابر و مصاف با نظر بشری که از اندوخته‌های انسانی بهره‌مند است قرار بگیرد بنابراین این تعابیر را ما نمی‌توانیم برای یک امام که شاخص امامت الهیه را دارد، قرار بدهیم.
کد خبر: ۳۴۵۷۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۶
دبیرکل نهضت آزادی:
محمد توسلی دبیرکل نهضت آزادی دوگانگی در دیپلماسی را علتی می‌داند که باعث می‌شود میدان تصمیم بگیرد تا قوه مجریه مجری تصمیمات نیروی نظامی و سپاه باشد. او همچنین به زمان مدیریت شهرداری خود در تهران به این دوگانگی اشاره می‌کند که در آن زمان وقتی خلخالی دستور تخریب مقبره رضاشاه را داد و بعد از صدور دستوری برای جلوگیری از تخریب آن مقبره توسط خودش به شهردار منطقه، امام خمینی با انجام سخنرانی از دستور خلخالی حمایت کرد.
کد خبر: ۳۴۳۳۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۳۰
نظریه دین و قدرت؛
آقای رحمان لیوانی در یادداشتی در سایت زیتون (با عنوان: از این «روشنفکر دینی محترم» تا آن «روحانی محترم») ملاحظات خود را پیرامون جلسه‌ای بیان فرموده‌اند که در آن سه تن از آشنایان با اندیشه‌های دکتر عبدالکریم سروش نقد‌ها و پرسش‌های خود و نیز نقد‌ها منتشرشده را در فضای فکری بعد از طرح نظریه «دین و قدرت» یا نظریه «هماهنگی قدرتی دینی با سایر جلوه‌های قدرت در تکون دین و فهم آن» بیان کردند و پاسخ شنیده‌اند. ایشان پنج نکته ناصواب را در این جلسه یافته و طرح نموده‌اند که در زیر آمده است.
کد خبر: ۳۳۷۰۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۱